خرید درمانی چگونه بر کاهش استرس تاثیرگذار است؟ - وبلاگ واحدی

این کار به این معنا است که هنگام ناراحتی چیزهایی که باعث خوشحالی تان می گردد را خریداری کنید. این روش بیش از آنچه فکر کنید رایج است. به همین خاطر همزمان با 9 اردیبهشت ماه که روز جهانی روانشناس و مشاور است به آنالیز تاثیر خرید درمان بر کاهش استرس می پردازیم. اگر خرید کردن جزو کارهای مورد علاقه شما هم است، این مطلب را مطالعه کنید.

فرقی نمی نماید که خرید را دوست داشته باشید یا نه به هر حال خرید کردن به یکی از بخش های استاندارد زندگی مدرن امروزی تبدیل شده است. ممکن است شما فردی باشید که ساعت های بسیاری را در مغازه ها می گذرانید، قیمت ها را مقایسه می کنید یا حتی ترجیح می دهید کالاهای تازه را به صورت آنلاین مشاهده و آنالیز کنید.

اگر تا به امروز تجربه خرید کردن هنگام افت حال روحی یا مضطرب بودن را داشته اید، به احتمال زیاد با حال خوبی که از خرید یک محصول یا فقط قدم زدن در فروشگاه ها و بازدید از ویترین آن ها به دست می آید آشنا هستید. این همان مفهوم خرید درمانی است.

آیا خرید درمانی واقعا مفید است؟

بر اساس نتیجه مطالعه ای که در سال 2011 روی 407 فرد بزرگسال در سه آزمایش مختلف انجام شد، خرید می تواند منجر به تقویت روحیه گردد.

انجام دهندگان این مطالعه به چند نتیجه دست پیدا کردند:

• خرید برنامه ریزی نشده به بهبود حال بد یاری می نماید.
• مقاومت در برابر خرید فوری بعضی کالاها فایده مشابهی در بهبود حال روحی برای افرادی که سعی می نمایند از خرید آنی اجتناب نمایند دارد.
• خرید درمانی اغلب اثرات منفی ای مانند پشیمانی، احساس گناه، اضطراب یا سایر عوامل ایجادنماینده استرس در خریدار را ندارد.
• به نظر می رسد بهبود روحیه ای که همگام با خرید درمانی ایجاد می گردد تا مدت زیادی پس از خرید باقی می ماند.

اغلب افراد بر این باور هستند که خرید درمانی منجر به خرج کردن بیش از حد می گردد اما تحقیقات این موضوع را نشان نداده اند. در واقع بیشتر شرکت نمایندگان بر اساس بودجه خود خرید نموده بودند.

مطالعه دیگری که در سال 2013 انجام شد نشان داد که خرید درمانی یک روش موثر برای تغییر حال بد و ناراحتی مفید است. احساس ناراحتی، استرس و اضطراب اغلب ریشه در احساس ضعف دارند. افرادی که مطالعه سال 2013 را انجام دادند بر این باور بودند که خرید درمانی با ایجاد احساس قدرت هنگام تصمیم گیری برای خرید باعث ایجاد حس کنترل این احساسات می گردد.

آیا خرید درمانی بد است؟

اغلب افراد خرید کردن را یک عادت یا لذت بد نمی دانند. اما در صورتی که باعث ایجاد حال خوب شده و احساساتی مانند پشیمانی را به همراه نداشته باشد آیا واقعا کار بدی است؟ درست مانند اغلب چیزهایی که باعث بهبود حال روحی می شوند، رعایت اعتدال در خرید کردن هم نکته کلیدی و مهمی است.

در صورتی که همواره از خرید کردن برای مقابله با عوامل ایجادنماینده استرس استفاده کنیم، دیگر روش خوبی برای به کارگیری هنگام بروز مشکل در محل کار یا در روابط نخواهد بود. بهبود موقت حال روحی با خرید کردن می تواند از یاری گرفتن برای حل مشکل که فواید واضح تر و بلند مدت تری را به همراه دارد جلوگیری کند.

موقعیت و شرایط مالی هم می تواند بر مضر شدن خرید درمانی تاثیر داشته باشد. در صورتی که خریدهایتان را بر اساس بودجه موجود انجام دهید، اثر منفی ای نخواهید دید اما در صورتی که بیش از موجودی مالی خود خرج کنید به مرور زمان با حجم زیادی از بدهی روبرو می شوید که استرس شما را چندین برابر می نماید.

حتی گشت وگذار زیاد در مغازه ها و فقط نگاه کردن ویترین فروشگاه ها هم می تواند مشکل ساز گردد. درست است که فقط نگاه کردن ویترین احتیاجی به خرج کردن پول ندارد اما انجام مسئولیت ها، وقت گذراندن با افرادی که دوستشان دارید یا مشارکت در فعالیت ها یا سرگرمی های دیگر را با مشکل روبرو می سازد.

آیا خرید درمانی به معنای خرید افراطی و بیش ازحد است؟

خرید بیش از حد و خرید درمانی هر دو شامل خرید کردن بوده اما به صورت کامل متفاوت از یکدیگر هستند. کارشناسان بر این باور هستند که سیستم پاداش دوپامین که در اعتیاد هم نقش دارد، در رفتارهای افراطی مانند خرید کردن هم مشارکت می نماید.

برخلاف خرید درمانی لذت همراه با خرید افراطی فقط چند دقیقه پس از خرید کردن ماندگار است. پس از خرید کالا به ویژه در صورتی که به آن احتیاج نداشته باشید احساس گناه یا پشیمانی خواهید داشت.

ممکن است همراه با خرید افراطی کارهای زیر را انجام دهید:

• چیزهایی خریداری کنید که به آن ها احتیاج ندارید.
• احساس نانواتی در کنترل خرید کردن را داشته باشید.
• احساس احتیاج به پنهان کردن خریدها را پیدا کنید.
• درباره میزان پولی که خرج کردید دروغ بگویید.
• به مرور زمان احساس احتیاج به خرید کردن در شما بیشتر گردد.

کلید تشخیص این موضوع که خرید شما بیشتر افراطی است یا درمانی در نوع احساسی که پس از خرید دارید و توانایی شما در کنترل خریدها نهفته است. خرید درمانی اغلب شامل خرید اقلام مورد علاقه است و بیش از آنکه موجب ایجاد احساس عدم کنترل در خرج کردن گردد، منجر به ایجاد احساس کنترل می گردد.

خرید درمانی چقدر رایج است؟

خرید درمانی (یا حتی خرید افراطی و بیش ازحد) بیش از آنچه فکر کنید رایج است. مطالعه ای که در استان پن (Penn State) روی گروهی از افرادی که به صورت منظم خرید می نمایند انجام شد حاکی از آن است که همه افراد خریدار در هفته گذشته برای خودشان خرید نموده بودند و 62 درصد این خریدها در کوشش برای بهبود حال روحی شان اجرا شده است.

مطالعه دیگری که روی جمعیتی از افرادی که به صورت افراطی خرید می نمایند انجام شد نشان داده است که زنان و افرادی که سنین پایین تری داشتند (اواخر نوجوانی) بیشتر در معرض انجام این رفتار قرار داشتند.

تاثیر خرید کردن هنگام استرس

هنگامی که تحت فشار استرس هستیم واکنش متفاوتی به خرید کردن خواهیم داشت. زمان استرس ممکن است به صورت طبیعی هوس خرید شیرینی کنیم و بعلاوه پاسخ های متفاوتی به لذت های دیگر در زندگی خواهیم داشت. افراد اغلب هنگامی که دچار استرس می شوند تمایل آنی بیشتری برای خرید غذاها و خوراکی برای بهبود حالشان دارند.

مطالعه ای که در رابطه با خریداران اجرا شده بود و پیش از این درباره آن صحبت کردیم به این نتیجه دست پیدا نموده است که 82 درصد افراد احساس مثبتی درباره این خریدها داشتند و حال مثبتی که از این خریدها پیدا نموده بودند طولانی مدت بوده است.

اگرچه در صورتی که این نوع خرید افراطی و بیش از حد گردد به ویژه زمانی که بودجه مالی محدود است، داستان متفاوتی را ایجاد می نماید. زمانی که خرید کار اصلی و اساسی برای بهبود حال روحی گردد مسائل و مسائل دیگری در پی آن ایجاد می شوند. افرادی که در معرض خرید افراطی قرار دارند حجم زیادی از بدهی، اضطراب، خستگی و احساس کاهش کنترل و ناسازگاری در منزل را تجربه می نمایند.

نکات قابل توجه در خرید درمانی

اشکالی ندارد که هر چند مدت یک بار برای مقابله با استرس یا ناراحتی خرید درمانی انجام دهید. اما در صورتی که می دانید با تصمیم گرفتن به انجام خرید روز سختی در پیش خواهید داشت برای بهره مندی از فواید خرید کردن و جلوگیری از متضرر شدن هنگام خرید درمانی به نکات زیر توجه کنید:

1. بر اساس بودجه خود خرید کنید

اغلب افراد با شنیدن خرید درمانی به یاد بدهی و نتایج منفی حاصل از آن می افتند. برای جلوگیری از این مسائل خرید خود را بودجه بندی کنید. هر ماه میزانی از بودجه خود را برای خرید درمانی کنار گذاشته و بر اساس همان میزان خرید کنید. در صورتی که بعد از گذراندن حد مجاز بودجه خود باز هم می خواهید چیزی خریداری کنید یک برنامه برای پس انداز کردن پول برای آن ایجاد کنید. پس انداز کردن برای چیزی که دوست دارید باعث ایجاد احساس پاداش می گردد.

2. چیزهایی که احتیاج دارید را خریداری کنید

در صورتی که خرید کردن باعث بهبود حال روحیتان می گردد از خرید درمانی برای خرید چیزهایی که احتیاج دارید مانند وسایل بهداشتی یا خواروبار بهره ببرید. البته خرید اقلام خوار و بار همواره هیجان انگیزترین کار نیست اما خرید کردن از یک مغازه تازه می تواند جالب باشد.

فقط رفتن به مغازه و نگاه کردن کالاها می تواند مانند سایر انواع خرید فوایدی داشته باشد. حتی ممکن است با این کار محصول تازهی را پیدا کنید که برای استفاده از آن هیجان دارید.

3. در ابتدا ویترین فروشگاه ها را نگاه کنید

بازارگردی یا اضافه کردن کالاها به سبد خرید بدون سفارش دادن آن ها فواید مشابهی دارد. دفعه بعدی که قصد داشتید برای دور کردن احساسات ناراحتی و استرس خرید درمانی انجام دهید در ابتدا ویترین فروشگاه ها را نگاه کنید. زیرا این کار به تنهایی و به سادگی می تواند حال روحیتان را بهبود دهد.

4. در ابتدا به خرید خود فکر کنید

در صورتی که نگران هستید هنگام ناراحتی، بیش ازحد خرید کنید بهتر است قبل از خرید کمی زمان انتظار به خودتان بدهید. این کار می تواند اطمینان کافی برای اطلاع از احتیاج واقعی به آن کالا را ایجاد یا رد کند. در پی کالای دلخواه گشتن و خریدن آن می تواند باعث بهبود حال روحی گردد.

5. برای رفع مسائل جدی یاری بگیرید

بعضی مسائل مانند استرس ناشی از آغاز کار تازه یا نگرانی از ارائه پروژه سرانجام ترم موقتی بوده و به تنهایی نشان دهنده استرس پنهانی نیستند. اما در صورتی که بعد از دعوا با همسر خود بخواهید خرید کنید یا همواره هنگام نگرانی و اضطراب در روز کاری خود در پی خرید در فروشگاه های آنلاین باشید (در حالی که کارهای مهم را نادیده می گیرید)، باید این مسائل را با یک درمانگر مطرح کنید.

جایگزین های سالم برای خرید درمانی

در صورتی که متوجه شدید به خرید درمانی عادت نموده اید، بدانید که این راه موثرترین روش برای کاهش استرس نیست اما در صورتی که افراطی و زیاد از حد نگردد می تواند روش خوبی که باعث بهبود حال می گردد باشد. در ادامه استراتژی هایی معرفی شده اند که به منظور کسب برترین نتیجه با کمترین اثر منفی می توانید آن ها را به کار بگیرید.

پاکسازی و مرتب کردن وسایل موجود

بیشتر از اینکه برای خرید وسایل تازه به بیرون بروید ممکن است با مرتب کردن وسایلی که فراموش نموده اید دارید احساس فراوانی پیدا کنید. می توانید مرتب سازی را به صورت یک کار بزرگ (مرتب کردن همه کمدهای خانه و جا به جایی وسایل) یا یک پروژه ده دقیقه ای (تمیز کردن کشویی که وسایل بدون استفاده را در آن نگهداری می کنید) اجرا کنید. با انجام این کارها چیزهایی را پیدا خواهید کرد که داشتن آن ها را فراموش نموده بودید. در نهایت محیط مرتب تری حاصل می گردد که به صورت قطعی حال روحیتان را هم بهبود می دهد.

به داشته هایتان توجه کنید

داشتن احساس شکرگزاری و قدردانی بابت چیزهایی که در زندگی داریم منجر به ایجاد احساس فراوانی شده که می تواند تمایل و اشتیاق به داشتن چیزهای بیشتر را کاهش دهد. داشتن ژورنال شکرگزاری و نوشتن درباره اینکه هر روز قدردان چه چیزهایی هستید می تواند تجربه متفاوتی ایجاد کند.

دفعه بعدی که احساس احتیاج فوری به خرید پیدا کردید، به داشته هایتان توجه نموده و آن ها را برشمرید. با این کار تمایل به داشتن چیزهای بیشتر کاهش پیدا می نماید زیرا خرید بیش از حد می تواند به منظور پر کردن جای خالی باشد. شرکت کردن در فعالیت هایی که از نظر احساسی باعث رضایت خاطرتان می شوند می توانند تمایل به داشتن کالاهای تازه را کاهش دهند.

کمتر پول خرج کنید

گاهی اوقات در حال و هوای خواستن یک خوراکی هستید و صحبت کردن با خود برای انصراف از خرید آن بیش از چیزی که ارزش دارد احتیاجمند کوشش است. در صورتی که این کار به صورت متعادل و با امکانات موجود انجام گردد، خوراکی های کوچک می توانند حالت روحی را بهبود داده و منجر به ایجاد قرض و بدهی هم نشوند. رفتن به مغازه های دارای تخفیف و خرید کالایی که دارای درصد بالایی از تخفیف است بسیار عالی است. حتی بهتر از آن خرید چیزی است که مقرون به صرفه قیمت بوده و لذت آنی و لحظه ای را برایتان فراهم می نماید (مانند یک فنجان چای در یک کافه خوب یا خرید شمع های معطر که اتاق را روشن می سازند) هم می تواند لذتی که احتیاج به صرف هزینه زیاد ندارد را ایجاد کند.

چه زمانی یاری بگیریم؟

خرید کردن باعث بهبود حال روحی می گردد اما نمی تواند مسائل عمیق تر را به صورت مستقیم حل نماید. استفاده از خرید کردن یا هر روش مقابله ای دیگر برای اجتناب از عامل های همیشگی ایجاد نماینده استرس اغلب در بلند مدت باعث بدتر شدن شرایط می شوند.

روش های مقابله ای به کنار آمدن با موقعیت های سخت یاری می نمایند اما نمی توانند آرامش خاطر طولانی مدت از مسائل سلامت روان را فراهم نمایند. برای از بین بردن کامل عوامل استرس زا باید دلیل های آن ها را شناسایی نموده و روی رفع کردنشان کار کنید. صحبت کردن با یک درمانگر در این زمینه بسیار مفید خواهد بود.

در صورتی که با مسائل زیر دست و پنجه نرم می کنید مشاوره با یک درمانگر می تواند بسیار یاری نماینده باشد:

• احساس احتیاج یا اجبار برای خرید کردن دارید.
• اغلب بیش از میزان دارایی خود خرج می کنید.
• پس از خرید احساس اضطراب، ناراحتی یا شرم دارید.
• وظایف و کارهای خود را به دلیل خرید کردن نادیده می گیرید.
• سعی در مقابله با مسائل بدون خرید کردن برایتان سخت است.
• از خرید کردن برای مقابله با عوامل استرس زای طولانی مدت استفاده می کنید.

در سرانجام

روانشناسان مثبت گرا لذت بردن در زندگی و سرمایه گذاری روی میزان کمی از خرید درمانی که بدون صرف هزینه بسیار زیاد و به وجود آوردن احساس گناه و استرس اضافی می تواند باعث ایجاد لذت گردد، را توصیه می نمایند.

خرید درمانی تا زمانی که بیش از میزان خرج نکنید می تواند باعث بهبود حال روحی گردد. اما به این نکته توجه داشته باشید که خرید درمانی یک درمان واقعی نیست. در صورتی که با مسائل سلامت روان یا یک مساله جدی دست و پنجه نرم می کنید، صحبت کردن با یک درمانگر یا روانشاس بسیار موثرتر از خالی کردن کیف پولتان خواهد بود.

منابع: Verywell Mind, Healthline