معرفی زوفا و خواص درمانی آن - وبلاگ واحدی

نویسنده: صمصام صانعی

نام علمی:

Hyssopus officinalis L.، نام فرانسه Hysope officinale و نام انگلیسی آن Hyssop می باشد. نام های دیگر آن به عربی و در کتب طب سنتی، حسل، جسمی و زوفای یابس نامیده شده است.

تیره گیاه:

نعناع Labiatae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است چند ساله، خودرو و معطر با ساقه های متعدد چوبی به ارتفاع حدود 30 سانتی متر گاهی موارد بیشتر و پرانشعاب، برگ های آن سبز، کوچک، متقابل، خط دار، باریک و نوک تیز می باشند. در کناره برگ های قسمت های انتهایی ساقه، گل دهنده و گل هال آن به صورت سنبله، مرکب از 7 تا 9 گل و به رنگ های آبی یا صورتی یا سفید هستند. تخمدان های آن چهارخانه ای و میوه اش چهار فندقه ای به رنگ سیاه یا قهوه ای تیره می باشد. ریشه گیاه ضخیم، مستقیم و دارای انشعابات فراوانی است.

طبیعت زوفا:

طبق نظر حکمای طب سنتی ایران طبیعت آن گرم و خشک است.

رویش جغرافیایی:

اغلب در منطقه ها جنگلی کشورهای اروپایی، بخشی از ترکیه، قفقاز، هند، روسیه و در ایران بیشتر در نواحی جنگلی استان های مازندران، گیلان، البرز و سمنان انتشار دارد.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در زوفا:

گلوکوزید هیسوپین و اسانس روغنی فرّار شامل اِل-پینوکامفن و پی نن در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

سرشاخه های گلدار

نحوه مصرف:

معمولاً سرشاخه های گلدار را به صورت دم نموده استفاده می نمایند و در طب سنتی برای درمان بیماری ها نحوه و میزان مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز می نماید.

خواص درمانی:

آرام نماینده سرفه و خلط آور، رفع نماینده عوارض برونش ها و مقوی سینه، رقیق نماینده ترشحات ریه و خارج نماینده آنها و محرک بصل النخاع، رفع نماینده کم خونی دختران جوان و رفع نماینده ترشحات مهبلی، تقویت نماینده معده و دفع نماینده شن و سنگ کلیه، التیام بخش زخم ها و لطیف نماینده پوست، ضد قولنج و ضد کرم، ضد آب آوردن انساج بدن و رفع نماینده عفونت های مجاری تنفسی و گوارشی، کاهنده ورم پروستات و ضد یرقان، ضد افسردگی و اشتهاآور، ضد تب و مفید برای سرماخوردگی، ضد گریپ و رفع نماینده احساس چنگ زدگی در سینه، ضد دلپیچه های ناشی از نفخ و مؤثر برای ضعف معده و دستگاه هضم می باشد. ضمناً برای بیماری های سینه، آسم مرطوب افراد مسن، تأخیر وقوع قاعدگی ناشی از ضعف عمومی، روماتیسم کهنه، صرع، امراض پوستی، نزله، ذات الریه، آنفلوانزا و خروسک هم مفید است. در استعمال خارجی جوشانده آن به صورت غرغره برای گلودرد و ورم لوزه ها مفید می باشد.

تذکر:

استفاده از زوفا برای خانم های باردار ممنوع است.

منبع مقاله :

صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.

منبع: راسخون